Βια...παντού

Μετά από μια σχετική συζήτηση με τη δημοσιογραφική ομάδα του σχολείου, με αφόρμηση την αντιπαλότητα ποδοσφαιρικών ομάδων της Θεσσαλονίκης, εκφράσαμε την απορία για τα συνεχή περιστατικά βίας που έρχονται στο φως της δημοσιότητας ή χειρότερα μένουν αφανή. Το άρθρο που ακολουθεί την ίδια απορία εκφράζει. Και μας εισάγει με τον τρόπο του στη νέα μας ενότητα: Την πολιτική.

Κάθε άλλο παρά μια γραφική εκτόνωση οργής



Προχθές βράδυ, η δημοτική συνεδρίαση του Δήμου Τυρνάβου κατέληξε, με αφορμή την τιμολόγηση του νερού, σε γρονθοκοπήματα μεταξύ των δημοτικών συμβούλων, σπρωξίματα, βρισιές, ποτηρομαχίες και καρεκλομαχίες, που άφησαν πίσω τους τραυματισμένα πρόσωπα και σχισμένα σακάκια. Την ίδια ημέρα το πρωί, αγανακτισμένοι πολίτες στην πόλη της Ρόδου έριξαν τα κιγκλιδώματα κατά τη μαθητική παρέλαση για την Ενσωμάτωση της Δωδεκανήσου στην Ελλάδα και πέταξαν στους επισήμους γιαούρτια, αυγά, μπουκαλάκια νερού. Το προηγούμενο βράδυ θαμώνες συναυλίας επετέθηκαν στον Γιώργο Νταλάρα με γιαούρτια, αυγά, καρέκλες και στιλέτο. Πλέον, η δημόσια εμφάνιση πολιτικού ή επώνυμου συγγενούς πολιτικού, ή συγγραφέα, καλλιτέχνη, δημόσιου προσώπου, οι θέσεις του οποίου ενοχλούν, λειτουργεί σαν σπίθα σε μπετόνι βενζίνης. Αλλά και ανώνυμοι εκπρόσωποι διαφορετικών κομμάτων σε κοινές συνεδριάσεις, ομάδες επαγγελματιών με αντίθετα συμφέροντα, φοιτητές διαφορετικών πολιτικών παρατάξεων στα πανεπιστήμια, τείνουν να λύνουν τις διαφορές τους -ειδικά οι τελευταίοι εδώ και χρόνια- με λοιδορίες, χειροδικίες ή και άγριες συγκρούσεις σώμα με σώμα. Τα «δίκια» του ενός φαντάζουν στον άλλο υπερβολικά, παράλογα, ακόμη και άδικα. Ενώ δείχνει να βαθαίνει το χάσμα ανάμεσα σε κείνους που μάχονται και σε κείνους που ανέχονται ή στηρίζουν (π.χ. στα πανεπιστήμια) τις κατ’ ουσία ή κατ’ όνομα εσπευσμένες μεταρρυθμίσεις. Είναι εμφανές ότι βαθιά χαρακώματα έχουν ανοιχτεί μεταξύ κυβερνώντων και κυβερνωμένων και μεταξύ κυβερνωμένων διαφορετικών θέσεων. Ενα είδος άτακτου πολέμου έχει κηρυχθεί ενάντια σε ό,τι δείχνει να μας έχει φέρει στην παρούσα κατάσταση, κατά όποιου μοιάζει να ενσαρκώνει το λάθος, την απάτη, την ασυνειδησία, τη λαφυραγωγία, την κούφια δημαγωγία, την αναξιοκρατία, την αποτυχία, και τους οπαδούς του. Ακόμη και τα βολεμένα ώς σήμερα τμήματα της κοινωνίας στρέφονται ενάντια στο σύστημα που τα εξέθρεψε. Ενα ξέσπασμα οργής που διογκώνεται από την υποψία (ή τη βεβαιότητα) ότι οι εκλογές και το όποιο αποτέλεσμά τους απλά θα «παγώσουν» για λίγο τις εξελίξεις κι ότι σε βάθος χρόνου η κρίση θα κλιμακωθεί, οι θυσίες θα χαθούν, η χώρα θα αποκλειστεί για χρόνια από την ευημερία. Το πρόβλημα είναι ότι οι συμπεριφορές αυτές -δείγματα απορρύθμισης και εκβαρβάρωσης της κοινωνίας- που δεν είναι απλά γραφικές, τείνουν να παρασύρουν σαν χιονοστιβάδα τη λίγη ψυχραιμία που ανιχνεύεται σήμερα, μαζί με ένα εκτεταμένο μούδιασμα, με μια δυσοίωνη σιωπή, στους κόλπους της ελληνικής κοινωνίας. Πού οδηγούν; Ενδεχομένως σε ολισθηρές καταστάσεις. Η έξοδος από την κρίση δεν μπορεί να προέλθει από μια οργισμένη, κατακερματισμένη μηδενιστική κοινωνία (γιατί, τι είναι μηδενισμός αν όχι η μανία καταστροφής;). Από το γιαούρτωμα των γραναζιών του συστήματος μέχρι το σπάσιμο και κάψιμο θεάτρων, βιβλιοπωλείων, οι επιθέσεις του είδους δεν είναι μια απλή εκτόνωση οργής, αλλά ένα καίριο πλήγμα στην επαπειλούμενη νηφαλιότητα, την παραπαίουσα συνοχή. Η γενίκευση πρακτικών βίας ίσως στρέψει τμήματα της κοινωνίας σε συντηρητικότερες κατευθύνσεις, ίσως οδηγήσει σε ακραίες εξελίξεις.